بررسی اثر ایندول بوتیریک اسید (iba) و نفتالین استیک اسید (naa) بر ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی گیاه دارویی رزماری (rosmarinus officinalis l.)

رزماری (rosmarinus officinalis l.) گیاهی چندساله، دارویی، معطر و متعلق به خانواده نعناعیان (lamiaceae) است. این گیاه به دلیل تنوع کاربرد در طراحی فضای سبز و همچنین استفاده مواد مؤثره آن در صنایع مختلف نظیر دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی مورد توجه بسیار واقع شده است. این تحقیق به صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف (0، 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 mgl-1) تنظیم کننده های رشد ایندول بوتیریک اسید (iba) و نفتالین استیک اسید (naa) در چهار تکرار بر ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی گیاه رزماری انجام شد. قلمه های تیمار شده در زیر سیستم مه پاش نگهداری و درصد و کیفیت ریشه زایی قلمه ها پس از گذشت 70 روز ارزیابی گردید. اثر سطوح مختلف تنظیم کننده های رشد مورد استفاده بر روی همه صفات مورد بررسی مؤثر (1%≤p) بود. نتایج نشان داد که در iba غلظت های بیشتر و naa غلظت های کمتر موجب افزایش ریشه زایی و رشد قلمه رزماری گردیدند. در naa با افزایش غلظت بیشتر از mgl-12000 میزان رشد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بیشترین درصد ریشه زایی مربوط به تیمار naa mgl-11000 (84%) و iba mgl-15000 (66%) بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات کیفی در قلمه ها (تعداد، قطر، طول و وزن تر و خشک ریشه های تولیدی، وزن و طول گیاهچه حاصل، وزن تر و خشک ساقه و برگ) نشان داد که بهترین کیفیت قلمه های تولیدی مربوط به تیمار mgl-14000 iba بود.